18 Ocak 2007

BİR ZAMANLAR İZMİR SOKAKLARINDA NELER SATILIRDI NELER...





Küçükken İzmir sokaklarında camekanlı arabalarda satılırdı şambali. Tüm İzmirliler bilir bu tatlıyı. Adı neden böyledir ya da başka bir adı var da bizler söyleye söyleye mi bu hale getirdik bilmiyorum. Ama bildiğim tek bir şey var ki o da çok lezzetli olduğu...

İstanbul' da sokaktan hiç bir şey almamaya çalışıyorum ben. Hele açıkta satılan şeylerin ne koşullarda hazırlandığını çok iyi biliyorum sektörde olduğum için. Size de hiç mi hiç tavsiye etmem. Hatta mümkünse eviniz dışında yememeye özen gösterin diyeceğim bana gülmeyeceğinizi bilsem...

Ama ben bu büyük kuralı bozdum bir kaç ay önce :-) Çandarlı tatilinde. Orada arabasıyla şambali satan bir amca var. Severim kendisini çok. Sadece orada alıveriyorum canım işte sokaktan...

Durun size anlatayım hikayesini...

Bir zamanlar ben de yaptığım incik boncuğu satmaya çalışmıştım Çandarlı sokaklarında yaz boyu. Daha tezgahlar yoktu ve henüz belediye izin vermiyordu sokak boyunca satış yapmaya. Sadece Deniz Cafe'nin önünde satabiliyorduk birşeyler. İşte o günlerde sokakta 4 satıcı vardı. Ben, kardeşim, şambalici amca ve hala kaynamııııışş süt darı diye bütün Çandarlı sokaklarını dolaşan mısırcı amca.

Küçük bir lise öğrencisiydim o zamanlar. Neyse her gece selamlardık birbirimizi. Bir de yaşlı mı yaşlı Kemal Amca vardı. Evi hemen orada olduğu için akşam yemeğinden sonra sandalyesini alır, ağır aheste adımlarla yanımıza gelirdi.

İlk geldiği gün şöyle bir bakmıştı bize. Bir tarafta muhtarın kahvesinden tanıdığı ve harıl harıl satış yapan mısırcı ve şambalici diğer tarafta henüz bir şey satamamış "mahzun prenses" ve kız kardeşi... Dediklerini aynen onun ağzından yazıyorum "Aaaa durun kızlar ne boynunuzu büküvereyonuz hemencecik. Daa alıveren çıkar. Hadi gari şefteniz de benden".İşte güzel bir dostluğun "şeftesi de" atılmıştı böylece. Sonradan mısırcı amca ve şambalici de katıldı bize. Hep birlikte her gece çok eğleniyorduk. İki genç kız ve 3 yaşlı ton ton amca... 

O parayı hala saklıyorum cüzdanımda. O günden sonra satışlar açıldı. Gerçi laf aramızda Kemal Amca zorla yakışıklı mı yakışıklı bir kasaba delikanlısı torununu mecbur etmişti bizden her hafta bir şeyler almaya...

O seneden sonra bir daha satış yapmadım ama yazlığa her gidişimde mutlaka ziyaret ettim Kemal, mısırcı ve şambalici amcayı... Sonra bir sene göremedim Kemal Amca'yı. Pazarda yakışıklı mı yakışıklı bir kasaba delikanlısı olan torununa rastladım ve sordum dedesini. Dedemi dedi Ocak ayında kaybettik....

Çok üzüldüm....Bir dostum gitti....

Her Ocak ayında yapıyorum bu tatlıyı, Kemal Amca ile geçirdiğim esintili Çandarlı günlerinin anısına... Allah rahmet eylesin.... (Şambalici amcanın anlatımıyla anneannemin klasik tarifini birleştirdim.)

İşte aşağıda o güzel günlerden kalma tatlı mı tatlı anılarla dolu bir tarif...

ŞAMBALİ (İZMİR TATLISI)

Malzemeler:

- 2,5 su bardağı irmik
- 1 su bardağı toz şeker
- 1 su bardağı yoğurt
- 1 paket vanilya
- 1 paket kabartma tozu
- 1 avuç soyulmuş yer fıstığı

Şerbet

- 3 su bardağı şeker
- 3,5 su bardağı su
- 1/4 limon suyu


Hamur yoğurma kabına; yoğurt, şeker, vanilin ve kabartma tozunu ekleyip bir güzel çırpın.  İrmiği de ekleyip kıvamlı hamur haline gelene kadar karıştırma işlemine devam edin. Fırın tepsisini yağlayıp altına biraz mısır unu serpin. Hazırladığınız kek hamuru gibi olan kıvamlı şambali hamurunu  üzerine yayıp, üstünü düzgünleştirin. Hamurun üstüne soyulmuş yer fıstığı sıralayın. Önceden ısıtılmış 190 derecelik fırında altı ve üstün pembeleşene kadar pişirin. Fırından çıkarır çıkarmaz sıcakken önceden hazırlayıp ( Şerbet: Şeker, su ve limon suyunu 10 dk kaynatıp, ateşten alarak soğumaya bırakın. ) soğumaya bıraktığınız şerbeti dökün. Pişen tatlıyı sönmüş fırının içinde biraz bekletip şerbetini iyice çekmesini sağlayın.


Afiyet olsun tatlı günlerin anısına...

------------------------------------------------------------------------------------

9 yorum:

  1. Günaydın sevgili hemşehrim,şuan bu msjı sana gözlerimden yaşlar akarak yazıyorum.İzmir'i ve ona ait herşeyi öyle çok özledim ki,yazdıkların beni biran oralara götürdü.Sevdiğim İzmir sokaklarında şöyle bir gezindim gözlerimi kapayarak,martıların çığlıkları yankılandı kulaklarımda,denizin esintisi saçlarımda gezindi... Canım yüreğine sağlık,güzel gönlüne sağlık,hayalde olsa bana yaşattırdın ya İzmir'imi,sana ne kadar teşekkür etsem az ,inan.
    Çandarlı bizim için de çok özel bir yerdir.Eşimle ilk tanıştığımızda,kaçamaklarımızı hep orada yapardık.Balık tutardık,sakin sokaklarında sarmaş dolaş gezinirdik.Hatta bir keresinde balık tutarken bir yunus sürüsü geçmişti.Çok mutlu olmuştum,ilk defa yunusları bu kadar yakından görüyordum çünkü.Vee şambali,eşimin ve benim taptığımız muhteşem tatlı.Evde bende yapıyorum ama seninde anlattığın gibi o arabalı şambali amcaların sattığı gibi olmuyor.Verdiğin tarifi hemen deneyeceğim,ne de olsa tam kaynağından almışsın tarifi...
    Bak işte bir İzmirli bir İzmir'liyle yan yana gelirse işte böyle çenesi düşer,susmak bilmez.Şimdilik bana müsade,seni kocaman,çok çok öpüyor,sevgilerimi uçuruyorum Kayseri'den...

    YanıtlaSil
  2. Ben de çok duygulandım ve günüme yüzümde kocaman bir gülümsemeyle başladım yorumunu okuyunca.

    Çandarlıyı seviyorum çok ben de senin gibi. Her köşesi benimmiş gibi geliyor ve orada dediğin gibi özgür olmayı seviyorum. Yeri geldiğinde sokaklarında yalın ayak yürümeyi ya da sabahtan akşama kadar paçalarım kıvrık kollarım sıvalı sülünez kokusuna bulanmış halde balık avlamayı.

    Kendine çok iyi bak. Eşine kızlarına ve Kayseri'ye benden çok selamlar...

    Belki bu yaz Çandarlı'ya gelirsin ve kimbilir yunuslar seni tekrar selamlar...

    Mutlulukla kal...

    YanıtlaSil
  3. Ben de yazini zevkle okudum prenses. Cok guzel yazmissin canim. Hic duymamistim bu tatliyi, ellerine saglik, Allah kabul etsin sevgilerle,

    YanıtlaSil
  4. Ne ilginç tatlıymış bu böyle. Bende ilk defa duydum, teşekkürler :)

    Sevgiler

    YanıtlaSil
  5. Prensescim,
    biliyorsun bende izmirliyim ve memleketimden coooook uzaklardayim. Cok güzel anlatmissin, benim de dedem eskiden sambali yapip satarmis nur icinde yatsin bana nasip olmadi onun elinden sambali yemek.Ben 1,5 yasindaymisim onu kaybettigimizde.Cok duygulandim simdi dedemin o hic tatmadigim sambalisini, vatanimi, izmirimi coooooook özlüyorum :(
    Öpüyorum canim
    hoscakal...

    YanıtlaSil
  6. Sevgili Tuba;

    Teşekkür ederim güzel sözlerin için. Tatlıyı dene bence beğeneceksin...

    Elitcim;

    Seni görmek çok hoş.

    Öpüyorum sevgiler


    Ve Aslıcığım...

    Seni özlemiştim çok. Tekrar buluşmak çok güzel. Dedeciğin nur içinde yatsın...

    YanıtlaSil
  7. Merhaba mahzun prenses.Geçen sene rahmetli olan halam tam bir Çandarlı sevdalısı idi.26 senedir Çan-TEK 1 deki yazlığında ankaradaki evinden daha çok kalırdı.Biz de arada bir onun yazlığına gittiğimizde sevmiştik o güzel kıyı kasabasını,Sızma zeytinyağına da orada alıştık.ölümünden sonra ruhu için (çandarlı da adetmiş)pazar yerinde lokma döktürdük.E nede olsa halam da çandarlılı sayılılırdı artık...

    YanıtlaSil
  8. Merhaba Nenoni;

    Allah rahmet eylesin. Siteme hoş geldin. e bu Çandarlı sevdası başka. İnsanın yakasını bırakmıyor...


    Kendine iyi bak, sevgiler...

    YanıtlaSil
  9. Fincan böreğinden tahmin etmiştim İzmir'li olduğunuzu. Biraz daha sitenizde gezersem Rumeli'ye de dayanır mı geçmişiniz acaba?

    YanıtlaSil